Demuraj Nedir | Demuraj Hesaplama | NakliyemKolay
İçindekiler
DEMURAJ NEDİR?
Demuraj nedir ve demuraj hesaplama sorularına bu yazımızda cevap bulabilirsiniz.Demuraj deniz taşımacılığı alanında kullanılan teknik bir terim olarak karşımıza çıkmaktadır. Genel olarak ithalat işlemleri sırasında ortaya çıkan demuraja sebep olabilecek pek çok etken söz konusudur.
DEMURAJ HESAPLAMA NEDİR?
Demuraj hesaplama ve demuraj ücreti nedir nasıl yapılır sorusunun yanıtı “Konteynerdeki yükün boşaltılması için alıcı yani ithalatçının ve satıcının yani ihracatçının yaptığı anlaşmayla belirlenen sürenin aşılması halinde, konteyner başına alıcı tarafından ödenen gecikme bedelidir. Demuraj ücreti navlun dışında bir ödemedir. Konuya farklı açıdan bakarsak taşımacı firmanın ithalatçı firmaya konteynerini zamanında teslim etmediği için ceza kesmesidir. Bu cezanın altında yatan neden ise konteynerin bir an öne boşaltılıp yeni yüklerle, yeniden yola çıkması isteğidir.
Demuraj süresi özel beyan verildiği tarihten itibaren başlamaktadır.
NASIL OLUŞUR?
Konuyu biraz daha derinlemesine inceleyerek demuraj bedeli nasıl oluşur bakalım. Türk Ticaret Kanunu’na göre, deniz taşımacılığında ihracatçı ve ithalatçı alıcı ve satıcı, gemi ile taşınacak malın, limanda yükleme ve boşaltma süresini en başta belirlemek zorundadır. Yükleme süresi taraflarca belirlenmemiş ise liman kurallarına göre bir süre belirlenmesi gerekir. Genellikle bu yükleme süresi standart konteynerde yedi gün, soğutmalı konteynerlerde ise 5 gün olarak belirlenmektedir. Söz konusu bu süreye free time- serbest süre denmektedir.
İthalatçılar bu serbest süre içinde gümrük işlemlerini tamamlamalı ve malların depoya taşınmasının ardından, konteynerleri teslim etmelidir. İthalatçılar bu yolun dışında gümrük işlemlerini daha sonra gerçekleştirmek için mallarını depoya alabilir ve konteyneri iade edebilirler.
İthalatçının demuraj bedeli ödemek zorunda kalmasının en büyük nedeni yükleme evraklarının tam olmaması ve gümrük işlemlerinin bu nedenle yapılamamasıdır. Yükleme limanı ile boşaltma limanı arasındaki transit süresinin kısa olmasından dolayı geminin evraklardan önce limana gelmesi gibi ekstrem durumlar da yaşanmaktadır. Ayrıca konteynerdeki eşyanın boşaltılmasının zaman alması da bir diğer nedendir.
DEMURAJ HESAPLAMA NASIL YAPILIR?
Demuraj hesaplama taşımacı firma tarafından yapılan bir işlemdir.
Demuraj hesaplama yaparken öncelikle gecikme gün sayısına bakılır. Hesaplama geminin tahliyesinin gelen ilk gün başlar, boş konteynerin depo yada terminale teslim edildiği gün son bulur. Taşımacı firmalar genelde hafta bazında demuraj ücretlendirmesi yapar.
Ücretlendirmede konteyner çeşidi ve büyüklüğü de etkilidir. Ayrıca ülke, liman ve taşıyıcı firmaya göre de demuraj masrafları değişebilir.
Taşımacı firmalar internet sitelerine genellikle demuraj hesaplama tablosu ekleyerek müşterilerinin baştan bilgilenmesini amaçlamaktadır.
Örneğin Yang Ming demuraj hesaplama tablosunda 20’lik konteyner için 8-12 gün arasında 20 dolar günlük demuraj ücreti olduğu bilgisi verilirken, 40’lık konteyner için bu rakam günlük 30 dolardır.
Taşımacı firmalar demuraj hesaplama örnekleri ile, konteyneri teslim zamanında teslim etmeyen firmaya ne kadar ücret ödeyecekleri konusunda bilgi verirler. Bu örnekler için firmanın internet sitesine gitmek yeterli.
DEMURAJ VE ARDİYE ARASINDAKİ FARK
Demuraj ve ardiye arasındaki fark konusuna da değinmekte fayda var. Bu iki kavram birbirinden oldukça farklı kavramlardır.
ARDİYE NEDİR?
Ardiye genellikle ticaret mallarını korundukları, konuldukları yer ve böyle bir yerde korunan mal için alınan ya da ödenen ücret anlamına gelmektedir.
İthalat ve ihracat işlemlerinde ardiye ise, liman içindeki terminal ve rıhtımlarda konteynerlerin muhafaza edilmesi karşılığında alınan ücrettir.
Yani ardiye, liman işletmecisi tarafından talep edilen bir ücrettir. Ardiye konteynerin ya da yükün muhafaza edilmesi karşılığında limana ödenir.
Oysa demuraj taşımacı firmaya ödenen bir ücrettir ve konteynerin zamanında teslim edilmemesi nedeniyle ortaya çıkar.
DEMURAJ FATURASI MUHASEBE KAYDI
Demuraj faturası muhasebe kaydı konusu bazen tereddüt yaratan bir konudur. Zira demurajın bir maliyet mi yoksa bir ceza mı olduğu tartışılmaktadır.
Ancak demuraj bedelleri navlun kapsamında kabul edilmeli ve demuraj faturası muhasebe kaydı da bu kapsamda tutulmalıdır.
DİSPEÇ NEDİR?
Dispeç nedir sorusu da bu aşamada yanıtlanması gereken bir sorudur. Dispeç kelimesinin 2 farklı anlamı vardır. TDK’ya göre dispeç, “Bir ortak avaryada deniz kazasından sonra gemi, yük ve navlunla ilgili kimselerin uğradıkları zararların ve bunlar tarafından yapılan masrafların nasıl, kimler tarafından ve ne oranda karşılanacağını belirlemek için yapılan işlem” anlamına gelir. İkinci anlamı ise “Deniz sigortası dilinde, ilgili tarafların ortak avaryada kendilerine düşen yükümlülükleri, paylarının önemi ölçüsünde ayrıntılı olarak belirten belge”dir.